جنبه حقوقی و کیفری چک

وصف کیفری چک:

قانونگذار برای اینکه دارنده چک بتواند علیه شخص صادر کننده چک دعوای کیفری مطرح کند شرایطی را تعیین نموده است. 

الف) شراط شکلی چک: این موضوع در ابتدا بحث شد و شرایط شکلی چک را مطرح نمودیم لذا چناچه چکی فاقد یکی از شرایط ماده 311 قانون تجارت باشد چک محسوب نمی شود فلذا آثار کیفری ندارد.

ب) مواعد چک: دارنده چک می بایست در مهلت 6 ماه به بانک محال علیه مراجعه نموده و گواهی عدم پرداخت را از بانک دریافت نماید و در مهلت 6ماه از تاریخ گواهی عدم پرداخت علیه صادر کننده چک شکایت نماید، در غیر این صورت دارنده حق شکایت کیفری را نخواهد داشت.(ماده11 قانون صدور چک مصوب سال82)

ج) شاکی باید شخصی باشد که چک را برگشت زده است. اگر چناچه به هر دلیل بعد از اخذ گواهی عدم پرداخت از بانک ، چک به هر دلیل به ثالث منتقل شود حق شکایت کیفری ساقط می شود.( ماده 11 ق.ص.چ)

د) چک با شرایط ذیل صادر نشده باشد:

1- سفید امضا

2- مشروط بودن چک: به عنوان مثال در چک شرط شده باشد: چک بعد از رویت مبیع پاس شود.

3- تضمینی بودن چک

4- در دادگاه ثابت شود چک بابت تضمین یا مشروط صادر شده

5-بدون تاریخ باشد یا ثابت شود تاریخ واقعی صدور چک مقدم بر تاریخ مندرج در متن چک باشد

 چناچه هر یک از شرایط فوق را داشته باشد چک فاقد وصف کیفری بوده و دارنده می بایست از طریق مراجع حقوقی اقدام نماید. (ماده13 قانون صدور چک مصوب82) 

عدم صدق عنوان چک به چک های بدون محل و با تاریخ مؤخر

به موجب ماده310ق.ت:«چک نوشته ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد محال علیه داردکلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار نماید.» (صدق عنوان چک} بدیهی است که شامل اوراقی که بدون وجه صادر می شود، نخواهد بود. هم چنین به موجب ماده 311 همان قانون پرداخت وجه نباید وعده داشته باشد و چکی که در تاریخ مقدمبه تاریخ مؤخر صادر می شود به منزله وعده دار است و عنوان چک که موجب مسئولیت تضامنی صادر کننده و ظهر نویسان است، بر چنین اوراقی صادق نخواهد بود (حکم شماره1686-3/10/1325 شعبه 8 مجموعهمتین،ص 146)

5.«نظر به اینکه مطابق ماده 310 قانون تجارت نوشه از طرف تاجر به عنوان چک وقتی چک محسوب است و آثار قانونی چک بر آن مترتب می شود ،که صادر کننده در موقع صدور آن ورقه نزد محال علیه وجه و اعتباری داشته باشد .بنابراین اگر در موردی از طرف محال علیه اشعار شود که محیل وجهی نزد او ندارد و دلیلی هم بر خلاف اشعار مزبور از طرف مدعی اقامه نگردد در این صورت ورقه مذکور از اسناد عادی غیر تجاری محسوب و در حکم حواله عادی تشخیص می شود و چون محال علیه تقبل پرداخت نکرده مراجعه محیل به محال علیه مورد نخواهد داشت»(حکم شماره 1490-13/4/1317 شعبه یک دیوان عالی کشور ، مجموعه متین ،ص145-146)

6. در مورد صدور چک توسط شرکت ها و مباحث راجع به آن به مواد 118 و125ل.أ.ق.ت.رجوع کنید.

برچسب‌ها: وصف کیفری چک, وصف حقوقی چک, چک کیفری یا حقوقی, چگونه می توان از صادر کننده چک شکایت کیفری کرد وبلاگ حقوقی...